กรดโฟลิกสำหรับคนท้อง เป็นสารอาหาร วิตามินที่คุณแม่ที่กำลังวางแผนตั้งครรภ์ ต้องทำความรู้จักไว้ให้ดี เพราะนี่คือวิตามินสำคัญที่ต้องเสริมอย่าให้ขาดตลอดช่วงระยะเวลาตั้งครรภ์ แต่คุณแม่อาจจะสับสนว่า กรดโฟลิก กับ โฟเลต คือ วิตามินชนิดเดียวกันไหม? ทำไมคนท้องต้องกิน มาดูคำตอบไปพร้อม ๆ กันเลย
กรดโฟลิก (folic acid) กับ โฟเลต (folate) ต่างกันไหม?
กรดโฟลิก (folic acid) และโฟเลต (Folate) เป็นวิตามินตัวเดียวกัน นั่นคือ วิตามินบี 9 ที่สามารถละลายน้ำได้ แต่ที่เแตกต่างกัน คือ “กรดโฟลิก” เป็นชื่อเรียกของวิตามินบี 9 ที่ได้มาจากการสังเคราะห์ขึ้น ส่วน “โฟเลต” เป็นชื่อเรียกของวิตามินบี 9 ที่ได้รับจากอาหารตามธรรมชาติ
กรดโฟลิก (Folic Acid) คือรูปแบบของวิตามินที่ถูกสังเคราะห์ขึ้นมา
โฟเลต (Folate) เป็นชื่อสามัญสำหรับกลุ่มของสารเคมีที่มีโครงสร้างพื้นฐานมาจากกรดโฟลิก แต่โฟเลตเกิดขึ้นตามธรรมชาติ มีอยู่ในอาหารต่าง ๆ ได้แก่ เนื้อสัตว์ ผักใบเขียว ยอดผัก ผลไม้ ถั่วและธัญพืช
ทำไมคนท้องต้องกินโฟเลต
ปกติร่างกายมีความต้องการโฟเลตวันละ 200-400 ไมโครกรัม สำหรับคนท้อง หญิงตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร จะต้องการโฟเลตเพิ่มขึ้นสองเท่า
หากแม่ตั้งครรภ์ ได้รับโฟเลตต่ำกว่ามาตรฐาน สารดีเอ็นเอก็จะไม่เพียงพอต่อการสร้างเซลล์เนื้อเยื่ออวัยวะต่าง ๆ ของทารกได้ครบถ้วนสมบูรณ์ เด็กที่เกิดมาก็จะเสี่ยงต่อความพิการ
การขาด กรดโฟลิกสำหรับคนท้อง โดยเฉพาะในไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์จะเพิ่มความเสี่ยงในการเจริญเติบโตผิดปกติโดยเฉพาะของระบบประสาทของทารก และความผิดปกติอื่น ๆ ดังนี้
- โรคหลอดประสาทไม่ปิด
- ปากแหว่งเพดานโหว่
- ภาวะหัวใจพิการแต่กำเนิด
- แขนขาพิการ
- กลุ่มอาการดาวน์
5 โรคพิการแต่กำเนิด ถ้าแม่ขาดกรดโฟลิก
1. โรคหลอดประสาทไม่ปิด คือภาวะสมองสร้างไม่สมบูรณ์ ร้อยละ 90 ของทารกมีชีวิตเกิน 1 ปี เพราะได้รับการผ่าตัดแก้ไข และร้อยละ 75 มีชีวิตจนเป็นผู้ใหญ่แต่จะพิการขาทั้งสองข้าง ระบบทางเดินปัสสาวะ และอุจจาระทำงานบกพร่อง และยังมีความพิการทางสมองอีกด้วย
2. โรคปากแหว่งเพดานโหว่ เป็นความพิการของส่วนศีรษะ และใบหน้า ทารกจะมีปัญหาการดูดกลืนอาหาร เจริญเติบโตช้า ระบบทางเดินหายใจ และปัญหาด้านการสื่อสาร หน้าตา และการพูดไม่ปกติ
3. หัวใจพิการแต่กำเนิด เป็นภาวะที่มีความผิดปกติของหัวใจ และหลอดเลือดที่เกิดขึ้นตั้งแต่อยู่ในครรภ์ โดยเฉพาะใน 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์ ความผิดปกติที่เกิดขึ้นนี้ทำให้มีเลือดดำปนอยู่ในเลือดแดงที่ไปเลี้ยงร่างกาย
4. แขนขาพิการ เกิดจากความผิดปกติระหว่างตั้งครรภ์ใน 3 เดือนแรก แม่ไม่ได้วิตามินโฟลิก หรือกินอาหารที่มีโฟเลต จึงเกิดความผิดพลาดขึ้นตอนที่มีการปฏิสนธิ แขนขาทารกอาจได้รับการพัฒนาปกติ แต่มือ และเท้าขาดหายไป หรือกระดูกเชิงกรานขาดไป เป็นต้น
5. กลุ่มอาการดาวน์ ซึ่งเกิดจากความผิดปกติของโครโมโซม เด็กจะมีลักษณะของตาที่เฉียงขึ้นบน ดั้งจมูกแบน ตาห่าง มือเท้าสั้น กล้ามเนื้อที่อ่อนแรง และมักจะมีโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดร่วมด้วย และมีพัฒนาการทางสมองล่าช้า
กรดโฟลิกสำหรับคนท้อง ควรเสริมตอนไหน ?
ต้องเตรียมพร้อมตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์ ควรรับประทานโฟเลต หรือ กรดโฟลิก อย่างน้อย 6 สัปดาห์ก่อนตั้งครรภ์ และสามารถรับประทานได้ต่อเนื่องขณะตั้งครรภ์ เพราะร่างกายคนท้องต้องการกรดโฟลิกมากขึ้น ช่วงหลังคลอด เมื่อให้นมบุตรก็ยังควรเสริมกรดโฟลิกต่อด้วยเช่นกัน
กรดโฟลิกสำหรับคนท้อง หรือ โฟเลต หาได้จากไหน ?
สิ่งสำคัญคือควรปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกรก่อนรับประทานยาทุกชนิด
อาหารที่มีโฟเลตสูง เช่น ไข่แดง ตับ ผักใบเขียวเข้ม คะน้า แครอท แคนตาลูป ฟักทอง ถั่ว ผักบุ้ง ตำลึง ฯลฯ แต่ถึงแม้จะรับประทานอาหารที่มีโฟเลตสูง แต่อาหารที่ผ่านความร้อนมักจะสูญเสียโฟเลต ทำให้เมื่อตั้งครรภ์ได้รับโฟเลตไม่เพียงพอ
วิตามินโฟลิก เป็นวิตามินแบบเม็ดที่มีกรดโฟลิกอย่างเดียว ควรรับประทานก่อนตั้งครรภ์ และกินหลังจากตั้งครรภ์ต่อเนื่อง
วิตามินรวมสำหรับคนท้อง หรือ วิตามินเสริมซึ่งมักจะมีวิตามินหลายชนิดสำหรับคนท้อง เช่น กรดโฟลิกไอโอดีน ธาตุเหล็ก และวิตามินจำเป็นอื่น ๆ ควรรับประทานเมื่อเตรียมตั้งครรภ์ ไปจนถึงหลังคลอด และให้นมบุตร
คนทั่วไปต้องการกรดโฟลิกประมาณ 400 ไมโครกรัมต่อวัน แต่สำหรับคนท้อง ร่างกายจะมีความต้องการกรดโฟลิกอยู่ที่ประมาณ 800 ไมโครกรัมต่อวัน แต่ไม่ควรรับประทานกรดโฟลิกเกิน 1,000 ไมโครกรัมต่อวัน
ดังนั้นหากวางแผนตั้งครรภ์ ควรรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และ ต้องไม่ลืมเสริมวิตามินที่สำคัญสำหรับคนท้องด้วย เพื่อลูกน้อยเติบโตอย่างสมบูรณ์แข็งแรง