เมื่อมีอาการ ปวดหัวไมเกรน คลื่นไส้ อาเจียน ควรทำอย่างไรดี?

28 มิ.ย. 24

อาการ ปวดหัวไมเกรน เป็นโรคที่พบได้บ่อยทั้งในประเทศไทย และทั่วโลก โดยเฉลี่ยพบผู้ป่วยไมเกรนมากถึงร้อยละ 15 หรือประมาณ 1 พันล้านคนทั่วโลก และไมเกรนไม่ใช่แค่จะปวดหัวอย่างเดียว มักจะมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ร่วมด้วยเสมอ ผู้ที่มีอาการแบบนี้คงรู้สึกทรมานอยากหายไวไวจากโรคนี้ งั้นมาดูกันว่าจะทำอย่างไรให้อาการ ปวดหัวไมเกรน คลื่นไส้บ่อย ๆ หายไปจากเราสักที!

โรคไมเกรน คืออะไร?

“โรคไมเกรน” (Migraine headache) หรือที่หลาย ๆ คนมักเรียกว่า “โรคปวดหัวข้างเดียว” ถือเป็นโรคทางสมองที่คนป่วยมากที่สุดชนิดหนึ่ง มีจุดกำเนิดจากก้านสมองที่ทำงานผิดปกติ จนมีความไวต่อการกระตุ้นต่าง ๆ โดยคนส่วนใหญ่มักเข้าใจว่าอาการที่แสดง คือ ปวดหัวข้างเดียว แต่ในความเป็นจริงแล้ว อาการปวดหัวไมเกรนก็สามารถปวดหัวทั้งสองข้างได้เช่นกัน ส่วนอาการปวดจะเป็นมากบริเวณกระบอกตา และต้นคอ

การทำกิจกรรมบางอย่างที่ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวศีรษะ เช่น การขึ้นลงบันไดจะทำให้ปวดมากขึ้น จะมีอาการคลื่นไส้ อาเจียนร่วมด้วย พบว่าเพศหญิงมีโอกาสเป็นมากกว่าเพศชายถึง 3 เท่า และมักพบคนไข้ไมเกรนในเพศหญิงที่อายุน้อย

สาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้เกิดโรคไมเกรน

อาการของไมเกรน สามารถเกิดได้จาก 2 ปัจจัยหลัก คือ

1. ปัจจัยภายในร่างกาย เช่น การอดนอน นอนน้อย หรือนอนมากไป ช่วงมีประจำเดือน เหนื่อยล้า เครียด หดหู่ใจ ซึ่งการมีอารมณ์เครียด และหดหู่ใจบางครั้งอาจทำให้ผู้ป่วย หรือแพทย์เข้าใจว่าผู้ป่วยเป็นโรคเครียดไม่ได้เป็นไมเกรน

2. ปัจจัยภายนอกร่างกาย เช่น แสงจ้า เสียงดัง กลิ่นน้ำหอม ควันบุหรี่ อากาศร้อนจัด การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ และฤดูกาล การเดินทางข้ามทวีป และการขึ้นที่สูง

นอกจากนี้ยังรวมถึง อาการจำพวก ถั่ว เนย กล้วย ไวน์แดง เบียร์ แชมเปญ หัวหอม อาหารหมักดอง อาหารรวมควัน หรือแม้กระทั่งการอดอาหาร ตลอดจนยาบางชนิด เช่น ยาโรคหัวใจ ยาฆ่าเชื้อ ยาต้านโรคซึมเศร้า วิตามินเอขนาดสูง เป็นต้น

ปวดหัวไมเกรน คลื่นไส้

ทำไมเป็นไมเกรนต้องมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ร่วมด้วย?

จากที่กล่าวถึงไปก่อนหน้านี้ว่า อาการปวดหัวไมเกรนมีจุดกำเนิดอยู่ที่ก้านสมอง และที่ก้านสมองนี้เองจะมีตำแหน่งที่ไวต่ออาการอาเจียนอยู่ด้วย (Vomiting Trigger Zone) ที่เมื่อใดก็ตามที่มีการกระตุ้นสมองส่วนนี้ อาการคลื่นไส้ อาเจียนก็จะตามมาด้วยนั่นเอง นอกจากนี้ยังมีสารโดปามีนที่สมองหลั่งออกมา ก็มีผลทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ได้เช่นกัน

อาการคลื่นไส้ อาเจียน จากโรคไมเกรน อันตรายมากน้อยแค่ไหน?

1. ทำให้ประสิทธิภาพของยาแก้ปวดลดลง – เมื่อมีอาการคลื่นไส้เกิดขึ้น การเคลื่อนไหวของลำไส้จะผิดปกติ ทำให้การดูดซึมยาแก้ปวดเป็นไปด้วยความลำบาก และสุดท้ายก็จะทำให้ยาไม่มีฤทธิ์นั่นเอง

* คนไข้หลายคนเมื่อมีอาการคลื่นไส้อาเจียนร่วมด้วย เมื่อกินยาแก้ปวดก็จะไม่หายปวด ส่วนนึงก็เพราะ ระบบย่อยยาสูญเสียไป บางรายที่มีอาการมากถึงกับอาเจียนยาแก้ปวดออกมาด้วย

2. ทำให้รู้ว่าอาการไมเกรนจะรุนแรงขึ้น – อาการคลื่นไส้ อาเจียนจากโรคไมเกรน เป็นสัญญาณบ่งบอกว่าอาการปวดหัวที่กำลังเกิดขึ้นนั้น มีโอกาสรุนแรงกว่าเดิมได้

ปวดหัวไมเกรน คลื่นไส้

เมื่อมีอาการคลื่นไส้ อาเจียนจากไมเกรนบ่อย ๆ ควรทำอย่างไรดี?

เป็นที่สังเกตได้ว่า อาการคลื่นไส้ อาเจียนในผู้ป่วยไมเกรนมักสัมพันธ์กับความรุนแรงของโรค กล่าวคือ หากมีอาการปวดศีรษะรุนแรงมาก ๆ อาการคลื่นไส้ อาเจียน ก็จะรุนแรงยิ่งขึ้นไปด้วย ดังนั้นทางป้องกันก็คือ เลี่ยงที่สาเหตุ หรือสิ่งกระตุ้นที่ทำให้เกิดไมเกรน เช่น

– อยู่ที่เงียบ ๆ แสงไม่จ้า อากาศถ่ายเทสะดวก เลี่ยงสถานที่อบอ้าว

– ดื่มน้ำมาก ๆ และพักผ่อนเยอะ ๆ

– ไม่เครียด หากิจกรรมผ่อนคลายทำ เช่น การทำสมาธิ ร้องเพลง เป็นต้น

– ไม่ดื่มแอลกอฮอล์ งดสูบบุหรี่ หรือได้รับควันจากบุหรี่

– ทานยาแก้ปวดพาราเซตามอล ตั้งแต่อาการยังไม่ปวดมากนัก ก็จะช่วยป้องกันไม่ให้อาการรุนแรงขึ้นได้ และลดโอกาสเกิดคลื่นไส้ อาเจียน ด้วย

– รับประทานยาแก้คลื่นไส้ อาเจียน ระหว่างมีอาการปวดศีรษะ (ใช้ร่วมกับยาแก้ปวดได้) หากต้องเดินทางไกล หรือเลี่ยงสิ่งกระตุ้นได้ยาก ให้รับประทานยาแก้อาเจียนดักไว้ก่อนอาการปวดศีรษะก็ได้

อ้างอิง :

1. www.dmh.go.th
2. www.smilemigraine.com
3. นิตยสาร Health Today เดือนมิถุนายน 2019

ถามหมอออนไลน์ ปรึกษาปัญหาสุขภาพ ไข้หวัด อาการไอ ปวดท้อง ภูมิแพ้ ได้ฟรีตลอด 24 ชั่วโมง ถามเลย ที่นี่