บทความโดย เภสัชกร ธร อำนวยผลวิวัฒน์
เป็นไข้ ตัวร้อนไข้ไม่ลด เกิดจากอะไร
อาการเป็นไข้ ตัวร้อนไข้ไม่ลด เกิดได้หลายสาเหตุโดยส่วนใหญ่จะเกิดจากตอบสนองต่อการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย ทำให้เกิดอาการขึ้น โดยหากร่างกายมีภูมิคุ้มกันที่ต่ำลง จะมีโอกาสเกิดขึ้นได้ง่ายกว่าผู้ที่มีภูมิคุ้มกันร่างกายสูง
ตัวร้อนแค่ไหน เรียกว่าเป็นไข้
ตัวร้อนไข้ไม่ลด อาการไข้ หรืออาการตัวร้อน หมายถึง อุณหภูมิที่สูงเกิดอุณหภูมิร่างกายที่ 37.5 องศาเซลเซียส ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกหนาว ทั้งที่อุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น อาการไข้จะเกิดขึ้นตามอุณหภูมิของร่างกาย
- ไข้ต่ำ คืออุณหภูมิ 37.5 – 4 องศาเซลเซียส
- ไข้สูง คืออุณหภูมิ 38.5 – 4 องศาเซลเซียส
- ไข้สูงมาก คืออุณหภูมิมากกว่า 40 องศาเซลเซียสขึ้นไป
หากพบว่าอุณหภูมิสูงกว่า 41.5 องศาเซลเซียสถือว่ามีไข้สูงอย่างรุนแรง ควรรีบพบแพทย์โดยด่วน เพื่อลดโอกาสการเสียชีวิตที่จะตามมา อาจนำไปสู่ ภาวะช็อก ระบบอวัยวะล้มเหลว หรือเสียชีวิต หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที
ตัวร้อนไข้ไม่ลด บอกโรคอะไรได้บ้าง
1. ไข้หวัดธรรมดา
ไข้หวัดธรรมดา เกิดจากเชื้อไวรัสระบบทางเดินหายใจ มักมีอาการน้อย ไม่รุนแรง เช่น มีไข้ มีน้ำมูก จาม มีอาการไอ มีเสมหะบ้าง เจ็บคอ อ่อนเพลีย ไม่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันมากและไม่มีผลเสียต่อสุขภาพมากนัก ซึ่งอาการดังกล่าวอาจอยู่เพียง 3-4 วัน จะสามารถหายได้เอง โดยไม่มีอาการแทรกซ้อนอื่น
2. ไข้หวัดใหญ่
ไข้หวัดใหญ่ มีไข้สูงกว่าไข้หวัดธรรมดา ไข้สูงถึง 40 องศาเซลเซียส ไอ เจ็บคอ มีน้ำมูก ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ คลื่นไส้ อาเจียน บางรายอาจมีอาการท้องเสียร่วมด้วย ซึ่งอาการหนาวสั่น ไข้ คลื่นไส้ อาเจียน หายได้ใน 2 วัน แต่อาการน้ำมูลไหล คัดจมูกอาจคงอยู่ได้นานประมาณ 1 สัปดาห์ โดยอาการไข้สูงจะเสี่ยงกับภาวะชักได้ในเด็กเล็ก และเกิดความอันตรายได้
3. ไข้เลือดออก
ไข้เลือดออก เป็นอาการที่มีความอันตรายถึงชีวิตได้ โดย ไม่มีอาการหวัด จะพบมีไข้สูง มีอาการซึม ใบหน้าแดง เบื่ออาหารมาก เลือดออกเป็นจุดเล็กๆตามผิวหนัง ปวดใต้ชายโครงขวา อุจจาระเป็นสีดำ และอาจมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง เกร็ดเลือดต่ำได้ ไข้อาจสูงเกิน 38.5 องศาเซลเซียส ใช้ยาลดไข้ไม่ได้ผล
4. ไข้ไทฟอยด์
ไข้ไทฟอยด์ คืออาการมีไข้สูง ร่วมกับอาการปวดท้อง ปวดศีรษะ ท้องผูก ท้องเสีย ม้ามโต ชีพจรเต้นช้า อาจติดจากเชื้อแบคทีเรียซัลโมเนลลาไทฟิ (Salmonella typhi) ที่ปนเปื้อนอยู่ในน้ำดื่มและอาหาร หากไม่ได้รับการรักษาไข้สามารถสูงต่อไปอีก 1-3 สัปดาห์
5. อาการอื่นๆ ที่พบอาการไข้
อาการไข้อื่น ๆ ที่สามารถพบได้ เช่น ไข้มาลาเรีย ไข้จากแผลที่ติดเชื้อแบคทีเรีย (ฝี หนอง) ไข้สมองอักเสบ ไข้รากสาดใหญ่ โรคมือเท้าปาก โรคชิคุนกุนยา เริม ปอดบวม ปอดอักเสบ เป็นต้น
[H2] อาการไข้แบบไหนที่ควรรีบไปพบแพทย์
อาการไข้ที่ควรรีบไปพบแพทย์ คืออาการไข้สูงร่วมกับมีอาการเหนื่อย อาการหายใจลำบาก อ่อนเพลีย ซึมลง เพ้อ เบื่ออาหาร ควรรีบไปโรงพยาบาลเพื่อประเมินการตรวจร่างกายโดยรวมและรักษาทันที
[H2] วิธีลดไข้ตัวร้อนผู้ใหญ่ เมื่อมีไข้สูง
วิธีลดไข้ตัวร้อนผู้ใหญ่ ไข้สูงในผู้ใหญ่เกิดจากร่างกายต่อสู้กับเชื้อโรค ควรดูแลตนเองอย่างถูกต้อง เช่น เช็ดตัวด้วยน้ำอุ่น ดื่มน้ำมากๆ พักผ่อนให้เพียงพอ และรับประทานยาลดไข้หากจำเป็น เพื่อช่วยลดอุณหภูมิร่างกายและป้องกันภาวะแทรกซ้อน
1. ใช้ผ้าชุบน้ำหมาดๆ เช็ดตัว
เช็ดตัวย้อนรูขุมขน ทำให้รูขุมขนเปิด จะเป็นการระบายความร้อนได้ดี โดยเช็ดตามข้อพับต่างๆ เช่น ซอกคอ ขาหนีบ รักแร้
2. ใช้แผ่นแปะระบายความร้อน
เจลลดไข้หรือแผ่นแปะความร้อน สามารถช่วยลดไข้ในเบื้องต้นได้ และควรใช้ร่วมกันกับวิธีเช็ดตัวลดไข้
3. รับประทานยา เพื่อลดไข้
การรับประทานยาลดไข้ บรรเทาหวัดสูตรผสม ที่มีตัวยา 2 ชนิด ใน 1 เม็ด หรือผลิตภัณฑ์ยาแก้หวัดสูตรผสม ที่มีพาราเซตามอล ร่วมกับยาลดน้ำมูก สามารถช่วยบรรเทาอาการไข้ และเป็นวิธีลดไข้เบื้องต้น
4. ไม่ควรดื่มน้ำร้อนหลังเช็ดตัวใหม่ๆ
ควรรอให้อุณหภูมิร่างกายลดลงก่อน หรือรอให้อุณหภูมิในร่างกายคงที่
5. ดื่มน้ำอุ่นให้มากๆ
ควรดื่มน้ำอุ่นหรือ น้ำที่ไม่ร้อนหรือเย็นจนเกินไป เพื่อช่วยระบายความร้อนออกจากร่างกาย
6. นอนพักผ่อนให้เพียงพอ
ควรพักผ่อนในห้องที่ อากาศถ่ายเทสะดวก และไม่อับชื้น
วิธีป้องกันอาการไข้ในผู้ใหญ่ เมื่อตัวร้อนไข้ไม่ลด
การดูแลสุขภาพของตัวเองให้แข็งแรง พักผ่อนให้เพียงพอ กินอาหารดีและดื่มน้ำสะอาด เป็นวิธีลดไข้และวิธีป้องกันตัวเองในเบื้องต้น เมื่อมีอาการตัวร้อนไข้ไม่ลด
- ดูแลสุขภาพให้แข็งแรง ออกกำลังกายสม่ำเสมอวันละ 30 นาที
- พักผ่อนให้เพียงพอ นอน 7-9 ชั่วโมงต่อคืน
- กินอาหารมีประโยชน์ เลือกอาหารปรุงสุกใหม่ เน้นผักผลไม้ที่มีวิตามินซี
- ดื่มน้ำมากๆ อย่างน้อย 8 แก้วต่อวัน หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- ล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่หรือน้ำยาฆ่าเชื้อ ป้องกันการติดเชื้อ
- หลีกเลี่ยงใกล้ชิดผู้ป่วย ไม่ใช้ของใช้ร่วมกัน หลีกเลี่ยงพื้นที่แออัด
- ใส่หน้ากากอนามัย เมื่อออกไปข้างนอกหรืออยู่ในที่คนพลุกพล่าน
โดยสรุปเมื่อเริ่มมีอาการน้ำมูก เจ็บคอ ไอ ไม่สบาย ให้เริ่มดูแลสุขภาพ พักผ่อนให้เพียงพอ และใช้วิธีลดไข้ตัวร้อนผู้ใหญ่ด้วยวิธีที่ถูกต้อง โดยใช้ยาบรรเทาอาการที่เหมาะสม เช่น ยาลดไข้ บรรเทาหวัดสูตรผสม ที่มีตัวยา 2 ชนิด ใน 1 เม็ด หรือผลิตภัณฑ์ยาแก้หวัดสูตรผสม ที่ประกอบด้วยยาพาราเซตามอล (Paracetamol) 500 มก.และยาคลอร์เฟนิรามีน มาลีเอต (Chlorpheniramine Maleate) 2 มก. เพื่อบรรเทาอาการหวัดที่มีน้ำมูกไหล ปวดศีรษะและเป็นไช้
Reference:
- https://www.hfocus.org/content/2022/09/26016
- https://www.sikarin.com/health/วิธีเช็ดตัวลดไข้
- https://www.bpksamutprakan.com/care_blog/view/333
- https://www.tm.mahidol.ac.th/clinic/wp-content/uploads/sites/4/2024/08/TMCD-Fever_Chayasin.pdf
ผลิตภัณฑ์ GED
GED อิโฟกราฟิก
