โรคหวัด คืออะไร เป็นหวัด น้ำมูกไหล บรรเทาอาการหวัดยังไงดี

27 มิ.ย. 24

ในช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิที่รวดเร็วหรือมลพิษทางอากาศที่เพิ่มขึ้น การรู้จักอาการและประเภทของโรคหวัดจะช่วยให้เราสามารถรับมือได้อย่างถูกวิธี

โรคหวัด คืออะไร

โรคหวัด คือการติดเชื้อที่บริเวณทางเดินหายใจส่วนบน ได้แก่ จมูก คอ โพรงไซนัสและหลอดลม โดยมีเชื้อไวรัสเป็นเชื้อก่อโรค โรคหวัดเป็นโรคที่สามารถพบเจอได้ทั่ว ไป ผู้ใหญ่สามารถเป็นหวัดได้สองถึงสามครั้งต่อปี ในขณะทีเด็กเล็กอาจเป็นหวัดได้สี่ครั้งขึ้นไปต่อปี

โรคหวัด เกิดจากสาเหตุอะไรบ้าง

โรคหวัด เกิดจากไวรัสได้หลายสายพันธุ์ โดยสายพันธุ์ที่เป็นสาเหตุของโรคหวัดมากที่สุดคือ Rhinovirus ไวรัสสามารถเข้าสู่ร่างกายได้ผ่านทางปาก ตา และจมูก

อาการของโรคหวัดที่ควรรู้

โรคหวัด มักมีอาการน้ำมูกไหล โดยน้ำมูกอาจเป็นสีใสและกลายเป็นข้นเหนียว มีสีเหลืองหรือเขียวได้แต่หากไม่ได้เกิดสีนี้ตลอดทั้งวัน อาจไม่ใช่การติดเชื้อแบคทีเรีย มีอาการไอ จาม เจ็บคอ ปวดหัวหรือปวดร่างกายเล็กน้อย มีไข้ต่ำ ๆ

ไข้หวัดทั่วไป VS ไข้หวัดใหญ่ ต่างกันยังไง

ความแตกต่างระหว่างไข้หวัดทั่วไปและไข้หวัดใหญ่คือความรุนแรงของอาการ โดยในไข้หวัดใหญ่จะมีอาการรุนแรงมากกว่าไข้หวัดทั่วไป และมักพบอาการไข้ หนาวสั่น ปวดหัว ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ อ่อนแรง เจ็บหน้าอก ในขณะที่อาการหวัดทั่วไปมักมีอาการ คัดจมูก น้ำมูกไหล และเจ็บคอ ไม่ค่อยพบอาการ ไข้ หนาวสั่น และปวดหัว

โรคหวัด มีกี่ประเภท

โรคหวัด ส่วนมากมักเกิดจากเชื้อไวรัสเป็นหลัก และจะพบในกรณีส่วนน้อยที่อาจเกิดติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน

1. โรคหวัดที่เกิดจากเชื้อไวรัส

- ระยะเริ่มต้น (วันที่ 1-3): เมื่อผู้ป่วยได้รับเชื้อภายใน 1 ถึง 3 วัน จะพบว่ามีอาการระคายเคืองคอ เจ็บคอ และอาจพบอาการน้ำมูกไหล คัดจมูก จาม ไอ หรือเสียงแหบได้
- ระยะ active (วันที่ 4-7): อาการเริ่มแย่ลง และพบอาการอื่นเพิ่มเติมได้แก่ ปวดศีรษะหรือปวดหัว อ่อนแรง ในเด็กส่วนมากมักพบอาการไข้ร่วมด้วย
- ระยะ late (วันที่ 8-10): อาการมักจะดีขึ้นในระยะนี้ แต่บางคนอาจพบอาการไอเรื้อรังที่เกิดขึ้นได้นานถึง 2 เดือน หากอาการต่างๆ แย่ลงหรือกลับมามีไข้ ควรรีบพบแพทย์ทันที

2. โรคหวัดที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย

- โรคหวัดที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย มักพบได้น้อย แต่มีอาการรุนแรงกว่า ระยะเวลาในการเกิดโรคมักนานกว่า 10-14 วัน ผู้ป่วยจะมีอาการไข้สูง ปวดศีรษะ และกล้ามเนื้ออย่างรุนแรง แน่นหน้าอก หายใจได้ลำบาก สารคัดหลั่งมีสีเหลืองหรือเขียวตลอดทั้งวัน

วิธีรักษาโรคหวัด

โรคหวัดจากเชื้อไวรัสสามารถหายได้เองภายใน 7-10 วัน แต่การรับประทานยาจะช่วยบรรเทาอาการได้ในเบื้องต้น โดยไม่มีความจำเป็นต้องทานยาปฏิชีวนะ หากไม่ได้มีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน กลุ่มยาที่ช่วยในการบรรเทาอาการ ได้แก่

ยาแก้ปวดลดไข้ เช่น ยาลดไข้ บรรเทาหวัดสูตรผสม ที่มีตัวยา 2 ชนิด ใน 1 เม็ด สำหรับอาการปวดหัวหรือมีไข้
ยาบรรเทาอาการคัดจมูก ช่วยให้หายใจโล่งขึ้น
ยาแก้แพ้ ใช้เมื่อมีอาการน้ำมูกไหลหรือจาม
ยาบรรเทาอาการไอ ใช้เมื่อมีอาการไอหรือมีเสมหะ
สำหรับเด็กเล็ก ที่ยังสั่งน้ำมูกเองไม่ได้ สามารถใช้ น้ำเกลือหยดจมูก เพื่อลดความข้นเหนียวของน้ำมูก และใช้ที่ดูดน้ำมูกช่วยดูดออก

โรคแทรกซ้อนที่เกิดจากหวัด

โรคหวัด สามารถทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนอื่น ๆ ตามมาได้

หูชั้นกลางอักเสบ ผู้ป่วยจะมีอาการปวดหูเนื่องจากเกิดการบวมและคั่งของน้ำภายในช่องว่างหลังแก้วหู
หายใจมีเสียงหวีด ซึ่งอาการจะรุนแรงขึ้นในผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวเป็นโรคหอบ
ติดเชื้อในโพรงไซนัส ทำให้เกิดอาการบวมและปวดบริเวณโพรงไซนัส
หลอดลมอักเสบและปอดอักเสบ โดยผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวเป็นโรคหอบหรือภูมิคุ้มกันบกพร่องจะมีความเสี่ยงในการเกิดโรคนี้ได้มากกว่า

วิธีป้องกันโรคหวัด

การป้องกันโรคหวัดทำได้ง่าย ๆ ด้วยการดูแลสุขภาพและหลีกเลี่ยงการสัมผัสเชื้อโรค โดยปฏิบัติตามวิธีต่อไปนี้

ล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่และน้ำเปล่าอย่างน้อย 20 วินาที
ทำความสะอาดพื้นผิวที่สัมผัสบ่อย เช่น ลูกบิดประตู สวิตช์ไฟ โต๊ะ และโทรศัพท์
ปิดปากและจมูกเมื่อไอหรือจาม เพื่อลดการแพร่กระจายของเชื้อโรค
ไม่ใช้ของส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น เช่น แก้วน้ำ ช้อนส้อม ผ้าเช็ดหน้า
หลีกเลี่ยงสถานที่แออัด หรือใกล้ชิดผู้ที่ป่วยเป็นหวัด
ดูแลสุขภาพให้แข็งแรง โดยพักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์

โรคหวัด คือโรคติดเชื้อบริเวณทางเดินหายใจส่วนบน สาเหตุของการเกิดโรคหวัดมักเกิดจากเชื้อไวรัสเป็นส่วนใหญ่อาการของโรคมักไม่รุนแรงสามารถหายได้เองใน 7-10 วัน ผู้ป่วยจะมีอาการน้ำมูกไหล ไอคอแห้ง จาม เจ็บคอ ปวดหัวหรือปวดร่างกายเล็กน้อย มีไข้ต่ำๆ เมื่อมีอาการเหล่านี้ สามารถรับประทานยาเพื่อบรรเทาอาการได้

Reference:

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Cold or Flu? [Internet]. Atlanta: CDC; 2023 [cited 2025 Feb 22]. Available from: https://www.cdc.gov/flu-resources/php/resources/cold-or-flu.html
Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Common Cold: About [Internet]. Atlanta: CDC; 2023 [cited 2025 Feb 22]. Available from: https://www.cdc.gov/common-cold/about/index.html
Mayo Clinic. Common cold: Symptoms and causes [Internet]. Rochester, MN: Mayo Clinic; 2023 [cited 2025 Feb 22]. Available from: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/common-cold/symptoms-causes/syc-20351605
Mäkelä MJ, Puhakka T, Ruuskanen O, Leinonen M, Saikku P, Kimpimäki M, et al. Viruses and bacteria in the etiology of the common cold. J Clin Microbiol [Internet]. 1998 Feb [cited 2025 Feb 22];36(2):539-42. Available from: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC104573/
Cleveland Clinic. Common cold [Internet]. Cleveland, OH: Cleveland Clinic; 2023 [cited 2025 Feb 22]. Available from: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/12342-common-cold
Is my cold caused by a virus or bacteria? How to determine and treat accordingly [Internet]. Secaucus, NJ: MedShun; 2024 Mar 23 [cited 2025 Feb 22]. Available from: https://medshun.com/article/is-my-cold-viral-or-bacterial