ไข้หวัด เป็นโรคติดเชื้อที่พบบ่อยที่สุด สามารถพบได้ตลอดทั้งปี ส่วนใครที่เป็นหวัดบ่อย เช่น มีไข้ น้ำมูกไหลเป็นประจำ อาจต้องระวัง “ภาวะแทรกซ้อนของไข้หวัด” ที่นำพามาซึ่งโรคอื่น ๆ ที่ร้ายแรงกว่าเดิมได้! มาดูกันว่าเมื่อเป็นไข้หวัดอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนอะไรบ้าง และเคล็ดลับห่างไกลหวัด
- โรคไข้หวัด สาเหตุ อาการ วิธีรักษา และข้อควรรู้เรื่องหวัดกับ หมออ้อม
- ยาแก้หวัดสูตรผสม พาราเซตามอล+คลอร์เฟนิรามีน มีสรรพคุณ วิธีใช้อย่างไร?
- ตัวร้อน มีไข้ต่ำเฉพาะตอนเย็น เกิดจากอะไร เป็นโรคอะไรรึเปล่า?
6 ภาวะแทรกซ้อนของไข้หวัด ที่ควรระวัง สังเกตให้เป็น!
1. หูชั้นกลางอักเสบ (Otitis media)
เป็นโรคที่เกิดจากการอักเสบของหูชั้นกลางซึ่งอยู่ระหว่างหูชั้นนอกกับหูชั้นใน มักจะเกิดกับเด็กมากกว่าผู้ใหญ่
อาการ
- มีอาการปวดหูข้างที่เป็น
- มีไข้ในอุณหภูมิที่ 38 องศาเซลเซียส หรือมากกว่า
- ในเด็กเล็กอาจจะมีอาการกระวนกระวาย ดึงใบหูข้างที่ปวด รับประทานอาหารลดลง
- ในเด็กโตอาจจะรู้สึกแน่น ๆ ภายในหู หรือมีเสียงดังในหูได้
- บางรายที่เป็นมาก อาจมีหนองปนเลือดไหลออกจากหู
2. ไซนัสอักเสบ (Sinusitis)
คือ การอักเสบของเยื่อบุโพรงอากาศข้างจมูก หรือที่เรียกว่า “ไซนัส” ซึ่งอาจเป็นเพียงหนึ่งไซนัส หรือหลายไซนัส เป็นหนึ่งหรือสองข้างก็ได้ พบบ่อยทั้งในเด็ก และผู้ใหญ่ มีแนวโน้มเกิดมากขึ้นในฤดูกาลที่มีคนป่วยเป็นไข้หวัด หรือมีการอักเสบติดเชื้อในทางเดินหายใจมาก
อาการ
- คัดจมูก น้ำมูกข้น มักเป็นสีเขียวเหลือง
- หายใจมีกลิ่นเหม็น
- ปวดศีรษะ และบริเวณใบหน้า
- ไอมีเสมหะ เสมหะไหลลงคอ
- รายที่เป็นรุนแรงอาจมีไข้สูง ตาบวมอักเสบได้ เป็นต้น
3. ปอดอักเสบ (Pneumonia)
คือ ภาวะติดเชื้อในปอด ซึ่งอาจจะเป็นข้างเดียวหรือทั้งสองข้างก็ได้ โดยเฉพาะปอดอักเสบจากการติดเชื้อ ในเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และ ผู้ที่มีภาวะภูมิต้านทานต่ำ หากมีอาการรุนแรง อาจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้
อาการ
- มีไข้สูง ตัวร้อน หนาวสั่น
- ไอมีเสมหะ
- เจ็บหน้าอก
- คลื่นไส้ อาเจียน หรือท้องเสีย
- หายใจเร็ว หายใจลำบาก หอบเหนื่อย
- ในทารก หรือเด็กเล็ก อาจมีอาการปวดท้อง ท้องอืด อาเจียน ซึม ไม่ดูดนมหรือน้ำ บางรายอาจมีอาการชักจากไข้
4. คออักเสบ (Strep throat)
โรคคออักเสบจากการติดเชื้อ เป็นสาเหตุของอาการเจ็บคอที่พบได้บ่อยที่สุด พบได้บ่อยทั้งจากเชื้อไวรัสเช่น จากโรคหวัด, โรคไข้หวัดใหญ่ อาการดังกล่าวมักจะเป็นมากขึ้นเวลากลืน เนื่องจากมีการอักเสบของเนื้อเยื่อลำคอ
อาการ
- เจ็บ แสบ หรือรู้สึกระคายเคืองในลำคอ
- ผู้ป่วยอาจมีไข้ บางครั้งหนาวสั่น ไอ ปวดศีรษะ
- เยื่อบุในลำคอมีสีแดง ต่อมทอนซิล บวม โต และแดง
- เด็ก อาจไม่ยอมรับประทานน้ำ หรืออาหาร
5. โรคหลอดลมอักเสบ (Bronchitis)
หากป่วยจากอาการไข้หวัดแล้วปล่อยไว้ อาจทำให้เกิดเป็นโรคหลอดลมอักเสบชนิดเฉียบพลัน โรคนี้เกิดจากเชื้อไวรัส และมักเป็นหลังไข้หวัดที่ไม่ได้รับการรักษา ทำให้การติดเชื้อลามลงไปถึงหลอดลม
อาการ
- ไอมีเสมหะ
- มีไข้ครั่นเนื้อครั่นตัว
- หอบ เหนื่อย แน่นหน้าอก
- หายใจมีเสียงดังหวีด
6. ครูป (Croup)
เป็นกลุ่มอาการที่เกิดจากการติดเชื้อของทางเดินหายใจ ทำให้เกิดการอักเสบ บวม ของกล่องเสียงและหลอดลม มักพบได้ในเด็กที่มีอายุต่ำกว่า 5 ปี และพบในเด็กอายุประมาณ 2 ปีบ่อยที่สุด
อาการ
- มีไข้ ไอ น้ำมูก นำมาก่อนประมาณ 2 วัน
- ไอเสียงก้อง เสียงแหบ
- หายใจเสียงดัง โดยเฉพาะเวลาหายใจเข้า
ใครคือกลุ่มเสี่ยงที่อาจเกิด ภาวะแทรกซ้อนของไข้หวัด
ในกลุ่มผู้ป่วยทั่วไปที่เป็นโรคไข้หวัด มักจะสามารถหายได้เองในเวลา 3-4 วัน และไม่ก่อให้เกิดปัญหาใด ๆ ตามมา อย่างไรก็ตาม บางครั้งการติดเชื้ออาจแพร่กระจายไปยังหน้าอก หู หรือไซนัสของคุณได้ โดยผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงที่อาจต้องเผชิญกับ โรคแทรกซ้อนจากหวัด มีดังนี้
- เด็กเล็กวัยอนุบาล
- ผู้สูงวัย
- ผู้ที่มีปัญหาเรื่องภูมิคุ้มกันต่ำ
- ผู้ที่มีโรคประจำตัว
- ผู้ป่วยติดเชื้อในกระแสเลือด
อาการหนักแค่ไหน ควรเข้าพบแพทย์
- กินยาลดไข้แล้วไม่หายใน 3 วัน
- มีปัญหาด้านการหายใจ หายใจลำบาก หายใจติดขัด
- มีอาการสับสน กระวนกระวาย
- ปวดรุนแรง โดยเฉพาะศีรษะ หน้าอก และท้อง
วิธีรักษา และดูแลสุขภาพให้ห่างไกลจากไข้หวัด
- ผู้ป่วยสามารถเลือกใช้ยาลดไข้ บรรเทาหวัด เพื่อบรรเทาอาการหวัดให้ทุเลาลงเร็วขึ้น
- เช็ดตัวลดไข้ เลี่ยงการอาบน้ำ
- เลือกกินอาหารที่ย่อยง่าย อาหารอ่อน เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก เป็นต้น
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เมื่อมีอาการป่วย
- ไม่เครียด ไม่โหมงานหนัก จนสภาพร่างกาย และจิตใจทรุดโทรม เป็นเหตุให้ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ เป็นหวัดง่าย
- สร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง เช่น ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และกินอาหารที่มีประโยชน์
- หากป่วยไข้ ไม่สบายบ่อย ควรพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพ หรือ ตรวจสุขภาพประจำปีอยู่เสมอ
อ้างอิง : 1. nhsinform 2. healthline 3. medicalnewstoday 4. สมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย 5. คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล 1/2 6. รพ. กรุงเทพ